Edelstenen zijn harde mineralen of gesteenten, die veelal worden bewerkt en verwerkt in sieraden en sierobjecten. Andere toepassingen zijn industrieel (denk aan tandartsboren, slijpinstrumenten e.d.), cosmetisch (decoratieve make-up) en in de alternatieve heelkunde. Bij de diamant is slechts 20% van de gevonden stenen geschikt voor sierraden. Er zijn meer dan drieduizend verschillende mineralen, waarbij er 35 groepen onderscheden worden.
- Apatiet
- Beryl (Aquamarijn, Smaragd, Bixbiet, Gosheniet, Heliodoor, Morganiet)
- Chalcedoon (Agaat, Bloedsteen/Heliotroop/Plasma, Carneool/Corneool, Chrysopraas/Prasem, Jaspis, Onyx, Sarder, Sardonyx)
- Chrysoberyl (Alexandriet, Chrysoliet, Cymofaan (kattenoog))
- Korund (Padparadscha, Robijn, Saffier)
- Diamant
- Diopsiet
- Veldspaat (Orthoklaas veldspaat (waaronder Maansteen), Plagioklaas veldspaat)
- Fluoriet
- Granaat (Pyralspietreeks en de Ugrandietreeks)
- Glas/Tektiet
- Hematiet
- Hemimorfiet
- Ioliet
- Jade (Jadeïet, Nefriet)
- Kyaniet
- Lapis lazuli
- Malachiet
- Opaal
- Peridoot
- Prehniet
- Kwarts (Amethist, Bergkristal, Bruine kwarts, Citrien, Melkkwarts, Rozenkwarts, Rutielkwarts, Toermalijnkwarts, Tijgeroog, Valkenoog)
- Rhodochrosiet
- Scapoliet
- Sfeen
- Sillemaniet
- Spinel
- Spodumeen
- Sugiliet
- Topaas
- Toermalijn ( Elbaiet, Chroomdraviet, Draviet, Schörl)
- Tugtupiet
- Turkoois
- Zirkoon
- Zoisiet (Tanzaniet, Thuliet)
Over het algemeen worden edelstenen gewonnen door middel van mijnbouw of sedimentatie (uitwassen).
Edelstenen beschikken over de volgende kenmerken:
- Schoonheid. Hieronder vallen visuele aspecten zoals kleur, glans, vuur, doorzichtigheid en lichteffecten.
- Duurzaamheid. Hierbij wordt gekeken naar hardheid, splijting en breuk en chemische bestendigheid.
- Zeldzaamheid. Hierbij wordt gekeken naar hoe vaak een product in de natuur voorkomt.